Straty ciepła w kanałach wentylacyjnych są głównym powodem, dla którego konieczne okazuje się zastosowanie w nich odpowiedniej izolacji. W ten sposób zwiększyć można wydajność całego systemu, a tym samym wygenerować znaczne oszczędności. Zwiększenie izolacyjności przegród przyczynia się bowiem do efektywniejszego gospodarowania energią cieplną, co pozostaje nie bez znaczenia dla wysokości rachunków.
Kanały wentylacyjne z izolacją wewnętrzną
Wszystkie instalacje połączone są z systemem rurociągów, które odpowiadają za przepływ określonego medium. W przypadku wentylacji jest to powietrze, a jego czystość oraz sprawność w dużym stopniu decyduje o wydajności całego układu. Izolacja jest niezbędna w praktycznie wszystkich kanałów wentylacji mechanicznej, działających w systemie nawiewno-wywiewnym z rekuperacją, czyli odzyskiem ciepła. Taki sposób wymiany powietrza na szeroką skalę wykorzystuje się w obiektach przemysłowych, a także budynkach użyteczności publicznej. Odzysk ciepła z wentylowanego powietrza przyczynia się do oszczędności na ogrzewaniu, dlatego taki systemu bardzo często spotkać można również w budownictwie jednorodzinnym – zwłaszcza w domach energooszczędnych, które wymagają racjonalnego gospodarowania energią cieplną w budynku.
Izolacja przewodów wentylacyjnych
Izolacja kanałów wentylacyjnych wymagana jest prawnie, co wynika z przepisów określonych w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury dotyczącym warunków technicznych budynków oraz ich usytuowania. Zgodnie z tymi wytycznymi, izolacji powinna podlegać każda instalacja wentylacyjna przebiegająca przez wnętrza nieogrzewane lub w innych sposób narażona na straty energii. Wykorzystane sposoby zabezpieczeń muszą dodatkowo spełnić wymogi dotyczące ognioodporności. Kluczowe znaczenie ma grubość warstwy izolacyjnej, która powinna być dobierana indywidualnie. W prawie polskim nie są przewidziane żadne dodatkowe regulacje w tym zakresie, dlatego należy wziąć pod uwagę przede wszystkim miejsce rozprowadzenia kanałów. Podłoże nieogrzewane wymaga izolacji grubszej, niż chociażby przestrzeń w suficie podwieszanym. Ocena warunków pracy instalacji również powinna być przeprowadzona indywidualnie. Na grubość izolacji w dużym stopniu wpływa cyrkulacja powietrza w bliskim sąsiedztwie kanału, ponieważ nawet niewielki ruch wymaga zastosowania grubszej ochrony.
Wybór materiału izolacyjnego
W warunkach pożaru, kanały i rury wentylacyjne stają się nośnikami ognia i dymu. Z tego powodu muszą być wykonane z materiałów niepalnych, a także posiadać niskie wartości współczynnika przewodzenia ciepła. W takim przypadku izolacja powinna wykazywać odporność na wpływ otoczenia lub działanie wody, w zależności od miejsca montażu instalacji. Jako materiał izolacyjny kanałów wentylacyjnych zastosować można chociażby matę lamelową, polietylenową lub kauczukową. Bardzo dobrze sprawdzi się także piana poliuretanowa, płyta wentylacyjna z wełny mineralnej lub okładzina z włókna szklanego. Przy wykonywaniu izolacji kanałów wentylacyjnych kluczowe znaczenie mają prawidłowe wymiary otuliny, aby nie doszło do sztukowania powłoki na kanale. Konieczne jest uwzględnienie obwodu ocieplanego kanału, a podczas rozkładania izolacji zachowanie dużej staranności. W ten sposób uniknąć można poprawiania prac i korygowania położenia izolacji. Połączenia izolacyjne należy też wykończyć taśmą uszczelniającą, a największe przewody dodatkowo wzmocnić szpilkami czy obejmami.
Izolacja cieplna, akustyczna i przeciwkondensacyjna
Izolacja kanałów wentylacyjnych pozwala na zminimalizowanie strat ciepła, które mogą powstawać podczas przemieszczania się strumienia powietrza. W kanałach nieocieplanych dochodzi do nadmiernego schłodzenia rurociągu, a tym samym również nawiewanego powietrza. Izolacja pozwala też na wytłumienie dźwięków, wydobywających się z wentylacji na skutek przepływu powietrza przez kanał. Ruch ten wywołuje drgania, które w styczności z przewodami stalowymi emitują różne wrażenia akustyczne. Do takiego zjawiska przyczyniają się także wszelkie zagięcia instalacji, np. kolanka czy trójniki. Do wygłuszenia instalacji może posłużyć pianka PUR lub specjalny tłumik, który montuje się na wewnętrznej powierzchni przewodu wentylacyjnego. Odpowiednia izolacja antykondensacyjna chroni natomiast przed skraplaniem pary wodnej na powierzchni kanału, np. w skutek różnic temperatury między przewodem, a pomieszczeniem. Kanał powinien być uszczelniony w taki sposób, aby odciąć zimną powierzchnię od otoczenia oraz utrzymać jej temperaturę powyżej punktu rosy.