Szczeliny dylatacyjne w murach – czym są i gdzie je stosować?

Szczelność w budownictwie odgrywa niezwykle istotną rolę dla nieruchomości np. zapobiega ucieczce energii cieplnej z pomieszczeń. Niemniej jednak w niektórych przypadkach specjalnie wykonuje się szczeliny, które fachowo określane są mianem przerw dylatacyjnych. W jakim celu przeprowadzana jest dylatacja budynku? Co wykorzystać do wypełnienia dylatacji w ścianie?

Szczelina dylatacyjna – co to jest?

Proces dylatacji budynku polega na zaplanowaniu i celowym wykonaniu odpowiednich przerw w różnych elementach konstrukcyjnych nieruchomości, jej ścianach nośnych i działowych, a nawet pomiędzy budynkami. Ta przerwa określana jest mianem szczeliny dylatacyjnej – choć na pierwszy rzut oka wydają się nieobecne w domu czy mieszkaniu, to w praktyce każda inwestycja budowlana musi je posiadać. Brak przerw dylatacyjnych lub ich nieprawidłowe umiejscowienie może skutkować nawet zawaleniem się budynku.

Jakie funkcje pełnią przerwy dylatacyjne?

Głównym zadaniem szczelin dylatacyjnych jest zapobieganie przed zarysowaniami, pęknięciami i szeregiem innych trwałych uszkodzeń elementów konstrukcyjnych w nieruchomości. Przerwa dylatacyjna jest wykonywana w odpowiednim miejscu nieruchomości, w większości przypadków jest to miejsce przylegania do siebie dwóch elementów (np. styk ścian o różnych grubościach). Stworzona szczelina umożliwia przenoszenie i kompensację potencjalnych zagrożeń (odkształceń, obciążeń, przesunięć), które są wywoływane oddziaływaniem różnych czynników m.in. częstych zmian temperatury, drgań lub wstrząsów, niewłaściwie utwardzonego podłoża czy nierównomiernego osiadania budowli.

Dylatacja budynku – rodzaje

Dylatacje budynku można podzielić na szereg rozmaitych typów, które różnią się od siebie m.in. zastosowaniem. W praktyce wyróżnia się następujące rodzaje prac dylatacyjnych:

  • Dylatacja konstrukcyjna jest przeważnie wykonywana podczas rozbudowywania nieruchomości lub jej przebudowy, co wiąże się m.in. ze zmianą układu konstrukcyjnego budynku czy też sporymi różnicami obciążenia. W tym przypadku szczeliny dylatacyjne pozwalają na wydzielenie fragmentów całego budynku, które są jednolitą całością statyki. Przerwy dylatacyjne biegną przez przekrój ścian i płyt stropowych – montowane są w głównej mierze na łączeniach.

  • Powierzchniowa dylatacja budynku odnosi się do szczelin wykonywanych w warstwach podłoża np. posadzce ceramicznej, panelach podłogowych.

  • Technologiczne szczeliny dylatacyjne są wykonywane w celu przeciwdziałania niedogodnościom, które wynikają użytego materiału budowlanego tj. procesów skurczu i pęcznienia.

  • Dylatacja termiczna pozwala zredukować negatywny wpływ nadmiernego naprężenia, co może spowodować odkształcenia termiczne w elementach konstrukcyjnych.

  • Dylatacja przeciwdrganiowa jest ukierunkowana na minimalizację lub całkowite zapobieganie uszkodzeniom budowli, które mogą powstawać wskutek częstych i długotrwałych drgań lub wstrząsów np. dom jednorodzinny zlokalizowany w bliskim sąsiedztwie stacji kolejowej.

Dylatacja fundamentów – co warto wiedzieć?

Dylatacje fundamentów są wykonywane na granicy dwóch lub większej liczbie różnych rodzajów podłoża – jeżeli grunt jest jednorodny, to wykonana szczelina dylatacyjna nie powinna przecinać fundamentu, tylko doprowadzić ją do wierzchniej warstwy terenu. Stworzenie przerwy dylatacyjnej w fundamentach jest niezbędne, gdy następuje nierównomierne osiadanie się budynku. Jeżeli chodzi o dokładne rozmieszczenie szczelin, ich rodzaj czy też głębokość, to wszystkie szczegóły są ustalane wedle indywidualnych potrzeb projektu budowlanego.

Na czym polega dylatacja między budynkami?

Warto zaznaczyć, że pojęcie dylatacji nie dotyczy wyłącznie ścian, posadzek czy fundamentów. W budownictwie wykonuje się także dylatacje między budynkami. To niezwykle powszechny zabieg, który jest wręcz niezbędny w przypadku bliskiego zlokalizowania kilku nieruchomości. Idealnym przykładem może być osiedle domków szeregowych – choć każdy z budynków jest odrębny, to wszystkie występują w jednym segmencie. Pozornie mogą wydawać się całością, ale w rzeczywistości występuje pomiędzy nimi drobna przerwa dylatacyjna, która powinna wynosić około 40 mm.

Brak dylatacji w ścianie – skutki

Dylatacja ścian i innych elementów konstrukcyjnych ma na celu zapobiec lub ograniczyć gromadzeniu się wody określanej mianem wilgoci technologicznej. Wilgoć budowlana to nic innego jak nadmiar wody, który powstaje wskutek parowania po zakończonych pracach murarskich. Brak szczelin dylatacyjnych prowadzi do osłabienia struktury ścian i murów, co skutkuje m.in. nieestetycznymi pęknięciami czy kurczeniem się materiałów. Problem ten może pojawić się w każdym z elementów wymagającym wykonania przerwy dylatacyjnej np. w przypadku podłogi wykonanej z paneli dochodzi do deformacji i wybrzuszeń.

Czym wykonać wypełnienie dylatacji w ścianie?

Wykonanie szczeliny dylatacyjnej to nie wszystko. Nie można zapominać o wypełnieniu dylatacji w ścianie i innych miejscach, gdzie znajduje się przerwa. Zadaniem wypełnienia jest zapobieganie przed gromadzeniem wilgoci. Co więcej, dylatacja we wnętrzu budynku nie należy do estetycznych elementów i wypełnienie ma za zadanie rozwiązać ten problem.

Jaki materiał wykorzystać? Najlepszym wyborem okaże się pianka poliuretanowa. Piana PUR gwarantuje dużą wytrzymałość, jest prosta w aplikacji, precyzyjnie wypełnia nawet nieregularne przestrzenie, a na dodatek jest dostatecznie odporna na działanie szeregu negatywnych czynników m.in. wysokiej temperatury i ognia, substancji chemicznych czy nadmiaru wody. Ponadto piana poliuretanowa chroni przed rozwojem pleśni i jest nieatrakcyjna dla zwierząt (np. korników).

IZOLMAX – natryski pianką PUR do szczelin dylatacyjnych

Firma IZOLMAX od wielu lat specjalizuje się w realizacji prac budowlanych z zakresu izolacji np. akustycznej lub termicznej. Do wykonywania projektów wykorzystujemy natryski pianą poliuretanową lub nawiewy celulozą, które gwarantują optymalny poziom szczelności w różnych elementach konstrukcyjnych nieruchomości. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby natrysk pianą PUR został wykorzystany do wypełnienia dylatacji w ścianie, fundamentach czy między budynkami. Osoby zainteresowane poznaniem szczegółów związanych z usługą profesjonalnego wypełniania przerw dylatacyjnych zachęcamy do kontaktu.